Het gouden kooi syndroom: breek uit je comfortzone en bereik volledig potentieel

Is het werkgeluk even ver te zoeken voor jou? Dat zou zomaar kunnen komen door het gouden kooi syndroom. Ontdek hoe je opnieuw kunt groeien en ontwikkelen door buiten de grenzen van de comfortzone te treden. In dit blog geven we concrete tips. 

Het gouden kooi syndroom

De gouden kooi staat in dit geval symbool voor de werkplek. In de gouden kooi ontbreekt het niet aan comfortabele arbeidsomstandigheden: dat fijne salaris, de flexibele werktijden, collega’s die je al jaren kent en taken die nauwelijks meer moeite kosten. Alles loopt lekker door, maar daar is ook alles mee gezegd.

Hoe prettig deze omstandigheden ook kunnen aanvoelen, ze brengen je vaak niet verder. De bekendheid en een bepaalde ‘sleur’ die daarbij ervaren wordt, dreigt een valkuil te zijn. Een neiging om niet verder te ontwikkelen en uitdagingen die veel van je vragen uit de weg te gaan. In een ernstig geval kan er sprake zijn van een bore-out, maar de kans is groter dat je comfortzone gedrag ervaart.

Wanneer zit ik in de comfortzone?

Ted-X spreker en onderzoekshoogleraar maatschappelijk werk aan de University of Houston Brene Brown omschrijft de comfortzone als volgt: een angst neutrale omgeving waarin een persoon met een minimum aan onzekerheid, schaarste en kwetsbaarheid opereert. Binnen de comfortzone ervaren we als mens genoeg aan de basisbehoeften zoals liefde, voedsel, talent, tijd en bewondering.

De comfortzone is geen fysieke plek, maar een staat van zijn die overal is: thuis, op je werk, bij familieleden of bij de sport. Kortom: alle plekken en situaties waarmee je bekend bent.

In de comfortzone voelen we ons fijn. Maar er schuilt een gevaar om jezelf klein te houden, volgens psycholoog en auteur Robert Haringsma. “Als je iets doet wat je nog niet eerder hebt gedaan, krijgen je hersenen het signaal dat er mogelijk gevaar op de loer ligt.’’

 ‘’Als je nooit iets doet wat je spannend vindt, krimpt je comfortzone.”

De comfortzone opent nieuwe deuren. Juist het ongemak en de angst die nieuwe situaties en taken met zich mee brengen, maakt dat we groeien. Zo kunnen we meer bevlogenheid in ons werkende leven ervaren. 

Mensen hebben van nature moeite met verandering. Met name in hun eigen gedrag: daarom kan het soms zo lastig voelen om buiten de grenzen van het ‘vertrouwde’ te treden.

Vaak blijven mensen in de comfortzone hangen omdat ze te grote doelen stellen die onrealistisch en niet haalbaar zijn. Daarom is het beter om klein te beginnen. Dat kan als volgt:

• Begin elke dag met een mini-gewoonte.
  Schrijf bijvoorbeeld in één woord jouw doel voor de dag op en plak het op een post-it die je kunt zien;

• Leg contact met andere mensen.
  Ga bij de lunch eens naast de collega zitten waar je normaal weinig mee praat;

• Pak zelf het woord.
  Bijvoorbeeld bij de wekelijkse vergadering. Laat anderen eens later aan het woord;

• Beloon jezelf.
  Bijvoorbeeld als je een ‘klein’ doel hebt behaald. Neem dan een pauze, of beloon jezelf met een lekker tussendoortje.

Een handige manier om te meten of jouw werk nog betekenis oplevert, is om de vijf ingrediënten voor betekenisvol werk eens te toetsen bij jezelf. 

Comfortzone gedrag op werk

Hoe kan comfortzone gedrag op jouw werk eruit zien?

• Je vertoont uitstelgedrag en schuift taken voor je uit ;

• Je gaat bepaalde taken die inspanning of moeite kosten liever uit de weg;

• Je maakt jezelf onzichtbaar: je probeert zo min mogelijk op te vallen bij collega’s zodat er aan jou minder snel iets gevraagd wordt;

• Taken voer je routinematig uit, want je kunt ze inmiddels blind doen;

• Faalangst: je voelt je angstig en zenuwachtig wanneer er een deadline of ‘moeilijke’ taak nadert;

• Je blijft hangen in patronen en staat niet open voor veranderingen die collega’s bijvoorbeeld initiëren;

• Je vraagt niet gemakkelijk om hulp wanneer je ergens niet uitkomt, omdat je bang bent dat collega’s je daarop zullen afrekenen.

Nieuwe uitdaging betekent groei

Jezelf in nieuwe, onbekende en misschien spannende situaties plaatsen, maakt dat je hersenen nieuwe paden aanmaken om de ervaringen op te slaan. Dankzij neuroplasticiteit in onze hersenen worden nieuwe paden aangemaakt. Bovendien brengen nieuwe situaties ook iets op: je traint de moed om sneller dingen op te pakken waarover je fantaseert maar eerder niet deed vanwege de angst.

Van comfortzone naar ontwikkeling

Het kan moeilijk zijn om te erkennen dat je vastzit in je comfortzone, maar het herkennen van comfortzonegedrag is een belangrijke stap. Je kunt beginnen met de volgende stappen om langzaam maar zeker de veilige grenzen van de comfortzone uit te treden:

• Stel kleine doelen op.
  Maak het niet te groot: begin met het opstellen van kleine doelen die je wilt halen buiten je bekende comfortzone. Bel bijvoorbeeld eens die collega op die je al (veel te lang) niet hebt gesproken. Pak zo elke dag iets op dat je (relatief) spannend vindt om te doen.

• Speel open kaart.
  Ervaar je last van de comfortzone en voelt het soms alsof je de enige bent? Ga er eens over in gesprek. Dit kan met collega’s, maar ook met mensen buiten het werk. Dit kan je net even de herkenning geven die je zoekt.

• Breng je talent opnieuw in kaart. 
  Routinematig werk kan ervoor zorgen dat je even uit het oog verliest wat jouw talenten en kwaliteiten zijn: ze komen immers minder aan bod wanneer je comfortzone gedrag vertoont. Een job scorecard of een beoordelingsgesprek kan je hierbij helpen. 

• Kijk om je heen.
  Comfortzone of niet, soms kan blijken  dat je huidige baan echt niet meer bij je past. Het kan waardevol en verfrissend zijn om eens (binnen of buiten je huidige baan) in gesprek te gaan met een professionele loopbaanbegeleider.

Loopbaanbegeleiding kan jou of je collega’s helpen om antwoord te krijgen op de volgende vragen: Wat wil jij nu eigenlijk? Hoe overkom ik de obstakels op je werk waar ik mee worstel?

Ben je benieuwd wat loopbaanbegeleiding kan betekenen voor de carrière van jou of van collega’s? SpecialistenNet biedt loopbaanbegeleiding binnen trajecten.