Train je assertiviteit: regie over je eigen werkplezier

Vaak ‘ja’ zeggen terwijl je ‘nee’ bedoelt, taken van collega’s overnemen en overuren maken tegen beter weten in. Op lange termijn kan het leiden tot frustraties die je werkplezier ondermijnen. In dit artikel delen we handvatten om je assertiviteit op het werk te vergroten.

In dit artikel lees je over:

• Wat is assertiviteit
• Het belang van assertiviteit
• Assertief leiderschap
• Assertiviteit tegenover agressiviteit
• Assertiviteit ontwikkelen
• Leestips
• Assertiviteitscoaching

Wat is assertiviteit?

Assertiviteit gaat over opkomen voor jezelf met behoud van het contact met de ander. Dit klinkt simpel, maar blijkt in de praktijk nog niet altijd even makkelijk. Belangrijk hierbij is het uiten van je behoeften en grenzen op een respectvolle en duidelijke manier, zonder anderen daarbij te schaden.

Het belang van assertiviteit

Assertiviteit is een waardevolle vaardigheid op het werk. Het kan een belangrijke rol spelen in het voorkomen van werkgerelateerde stress en mentale klachten omdat het medewerkers in staat stelt om zichzelf te uiten en grenzen te stellen. Zodoende draagt het bij aan een gezondere werkomgeving. Dit kan zich op de volgende manieren uiten:

1. Meer werkplezier

Door het uiten van je verwachtingen en wensen, evenals zorgen die je hebt, vergroot je de kans op werk dat bij je past. Assertiviteit kan helpen bij het nastreven van professionele doelen en kansen, door je standpunten duidelijk te communiceren en jezelf te laten zien. Zo kun je meer betekenis aan je werk geven.

2. Stressvermindering

Assertiviteit draagt bij aan het stellen van gezonde grenzen. Door ‘nee’ zeggen wanneer dat nodig is, vermijd je situaties die leiden tot frustratie en ontevredenheid. Het helpt je voorkomen dat je overbelast raakt.

3. Zelfvertrouwen

Als je merkt dat je in staat bent om voor jezelf op te komen, zal dit je gevoel van eigenwaarde vergroten en je zelfvertrouwen versterken. Assertiviteit helpt om gevoelens van onderwaardering en onrechtvaardigheid te voorkomen, waardoor het kan bijdragen aan een betere mentale gezondheid.

4. Effectieve probleemoplossing

Assertiviteit kan helpen conflicten op een respectvolle manier op te lossen. Dit omvat het uiten van je standpunten, luisteren naar anderen en samenwerken aan oplossingen die voor alle partijen aanvaardbaar zijn. Zodoende stelt assertiviteit iemand in staat om constructief met uitdagingen om te gaan.

5. Verbeterde relaties

Assertief gedrag op het werk bevordert vertrouwen, respect en open communicatie met collega’s en leidinggevenden. Hierdoor kunnen conflicten en misverstanden worden voorkomen.

Assertief leiderschap

Zoals assertiviteit medewerkers stimuleert om het beste uit zichzelf te halen, draagt assertief leiderschap bij aan het creëren van een gezonde werkomgeving. Op basis van open communicatie, heldere verwachtingen en effectieve conflictoplossing, motiveert een assertieve leider medewerkers tot persoonlijke groei en wederzijds respect.

Onze ervaren specialisten bieden trainingen op maat als een toegankelijke oplossing om hiervoor de juiste tools in handen te krijgen.

Assertiviteit tegenover agressiviteit

Assertiviteit is de kunst van zelfverzekerde en duidelijke communicatie zonder jezelf te overschreeuwen, of anderen te domineren. Om het verschil met agressiviteit te duiden, is het belangrijk te onthouden dat assertiviteit te allen tijde vanuit eigenwaarde komt. Met opkomen voor jezelf is niks mis.

Wanneer je het bijvoorbeeld niet eens bent met een collega, is het belangrijk om dit op een respectvolle manier te delen. Er zijn twee benaderingen mogelijk. Misschien neig je ernaar om aan te geven dat deze collega altijd dwarszit en geen idee heeft wat hij/zij aan het doen is. Kies je voor deze agressieve benadering, dan loop je kans op conflicten. In plaats daarvan kun je dit op een assertieve manier als volgt aangeven: “Ik begrijp je standpunt, maar ik zie het op deze manier…”

Assertiviteit ontwikkelen

Assertiviteit vereist een goed begrip van jezelf, het vermogen om je eigen behoeften en grenzen te herkennen. Pas als je weet wat je wil en nodig hebt, kun je effectief voor jezelf opkomen. We geven je een aantal tips om hiermee om te gaan:

1. Ga af op je gevoel

Eens wat langer doorwerken kan geen kwaad zolang je erachter staat. Ga je daarmee echter tegen je gevoel in, kan dat je duur komen te staan. Ga bij jezelf na wat voor gevoel je erbij hebt. Doe je dit tegen beter weten in, kan je frustratie gaan voelen richting collega’s of je werkgever, omdat ze geen rekening met je lijken te houden. Ga in dat geval eens na: werk ik het zelf in de hand?

Lees ook: hoe vertel ik mijn werkgever dat ik klachten heb?

2. Stel prioriteiten

Ga na welke taken of projecten prioriteit hebben en communiceer duidelijk waarom. Behoort dat ene belangrijke project tot jouw werkzaamheden, maar komt een collega of jouw werkgever regelmatig met een vraag tussendoor? Geef dan aan dat je druk bent en of het even kan wachten. Hier en daar een extra klusje kan aanvoelen als een kleine moeite, maar voor je het weet werk je jezelf in een benarde situatie. Wacht er daarom niet te lang mee en stel grenzen.

3. Spreek verwachtingen uit

Werk jezelf niet tegen. Wees daarentegen duidelijk over je verwachtingen. Geef jij duidelijk je grenzen aan, dan weet de ander wat hij of zij aan je heeft. Zonder dit aan te geven, kan je jouw collega’s of  werkgever de indruk geven dat je het prima vind. Probeer eens vaker te denken: ‘tot hier en niet verder’. ‘Nee’ zeggen is geen zwakte, maar een kracht waarmee jij aangeeft jezelf op één te zetten. Hiermee voorkom je dat je je in allerlei bochten moet wringen.

4. Sluit compromissen

Een gezond evenwicht draait om geven en nemen. Graag goed voor een ander willen zijn, is een fijne eigenschap. Nog beter is het om daarbij jezelf niet uit het oog te verliezen. Doe jij veel voor een ander om diegene tevreden te stellen, mag je er ook wat voor terug verwachten. Dat extra werk wat jij levert, is geen vanzelfsprekendheid en moet dit ook niet worden. Wil je je toch flexibel opstellen, vraag je dan af wat je ervoor terugkrijgt. Wordt mijn overwerk beloond met een extra vergoeding? Krijg ik extra tijd om de nodige taken af te ronden? Het is goed om hierin compromissen te vinden.

Leestips

Natuurlijk zijn deze tips een begin. Ze kunnen je al een goed eind op weg helpen, maar wil je meer hulp, dan zijn onderstaande leestips wellicht ook interessant voor je:

1. Jezelf de baas – Marcel van Wiggen

‘Jezelf de baas’ biedt psychologische inzichten waarmee je op een toegankelijke manier stappen leert zetten naar eigen regie over je leven.

2. Assertiviteit – Sue Hadfield

Het boek ‘assertiviteit’ leert je om op te komen voor jezelf en zo zelfverzekerder door het leven te gaan.

3. Stop met aardig zijn – Thomas d’Ansembourg

Heb jij het idee dat je te vaak rekening houdt met de behoeften van anderen, en die van jou hieraan ten koste gaan? Dan is ‘Stop met aardig zijn’ misschien wel wat voor jou.

4. Zo stel je grenzen – Melissa Urban

‘Zo stel je grenzen’ reikt op praktische en humoristische manier eenvoudige tools aan om duidelijk grenzen te stellen en die ook te bewaken. Het boek bevat meer dan 130 scripts om taal aan je grenzen te geven in verschillende voorbeeldsituaties.

Assertiviteitscoaching

Het jezelf aanleren van de juiste vaardigheden voor assertief gedrag vergt tijd. Je kunt hierbij tegen valkuilen aanlopen. Bijvoorbeeld als je introvert of een zogeheten ‘people pleaser’ bent en je hiervoor eerst uit je comfortzone moet stappen. Een assertiviteitstraining of -coaching kan dan uitkomst bieden. Neem contact met ons op voor de mogelijkheden.